Scientific Mining Journal

Scientific Mining Journal

Volume 10 - No 1 (January 1971)
Madencilik ve Yabancı Sermaye
DOI 7-33 Kadri Yersel

1927 yılında, kendi ülkemde yabancıların ortasında madenciliÄŸe atıldım. Kısa bir süre sonra çevrem, bir avuç yurt severin çabasıyla bilim ve teknoloji alanında hizmetli olanlar dışındaki yabancılardan arındı. Aynı dönemde, Zonguldak‘taki dağınık ve periÅŸan yapılı kömür ocaklarının, tek iÅŸletme halinde bütünleÅŸtirilmesi, en çetin koÅŸullar altında teknik yönden de baÅŸanlarak çapı küçük ama bizim için önemi büyük olan KÖMÜR HAVZAMIZIN, israftan korunması ve ulusal çıkarlara uygun biçimde deÄŸerlendirilmesi saÄŸlandı. Bakırlarımız dünya pazarlarına akar oldu. Demir ve kükürt yurt hizmetine girdi. Linyitlerimiz önemli görevler yüklendi. Krom önemli bir ekonomi gücü haline geldi. Petrol da bulunarak üretime geçirildi. Türk ulusu, bütün bu biribirini destekliyerek izleyen baÅŸarılı atılımları, Maden Tetkik ve Arama Enstitüsüyle Etibank‘ı kurarak salt kendi gücüyle gerçekleÅŸtirdi. Bundan kısa bir süre sonra da, kan ve ateÅŸ pahasına siyasal bağımsızlık kazanarak kurduÄŸu Türkiye. Cumhuriyeti Devletine, Osmanlılardan kalan dış borçları da (koyu bir yoksulluÄŸa katlanarak) kökten temizleyip, 1946 yılında ekonomik bağımsızlığa giden yolları da açtı. Fakat, 1946 yılını izleyen günlerde, kendi çıkarlarından baÅŸka hiçbir ÅŸey önem vermeyen yabancılara, kapılarımızı yeniden ardına kadar açtık. Osmanlı imparatorluÄŸunu yıkan SOSYO-EKONOMİK koÅŸulları deÄŸiÅŸtirmeye çalışacağımıza, bunların güçlenmesine seyirci kaldık. Hattâ yardımcı olduk. Böylece, ekonomik bağımsızlığa kavuÅŸma umudu yerine de, siyasal bağımsızlığı tekrar kaybetme kuÅŸkusu geldi oturdu. Yabancı eli ve parası olmadan maden kaynaklarımızı deÄŸerlendirenleyiz biçimindeki ön yargı, kitleleri ÅŸartlandırmak için yabancılar ve hizmetlerindeki yerliler tarafından yayılmaya baÅŸlandı. Amerikasız yaÅŸayamayız‘ın paralelinde yürütülen bu kampanya; özellikle madencilik ve ticaret Konunlarınm YABANCİ DEVLET memur ve Uzmanlarına hazırlattırılması ÅŸeklindeki (Ulusal Onurdan Yoksun) davranışları, kurtuluÅŸ savaşı kahramanlarına bile hazmettirecek kadar etkenliÄŸe ulaÅŸtı. 1960 yılında, bilimin güçlü sesine ve parlak ışığına açılan aralıklardan geçip süzgecine giren tartışmalardan öğrendik ki, Emperyalizm, kendi ulusunu ve öteki ulusları silah gücüyle sömürmek biçimindeki soygunculuÄŸu bırakmış ve yerine, mazlum uluslara güler yüzle yanaşıp, borç vererek kandırıp, para şıkırtısı ile ÅŸaşırtıp, içlerindeki hainleri de küçük çıkarlarla baÄŸlayıp gerçek niteliklerinin tam tersi olan ÅŸirin ve iyilik sever bir görü­ nüşle yeni ve kapalı soygun yöntemleri koy^ muÅŸtur. NEOEMPERYALİSTLER, artık gücüne gü­ venerek saldıran bir kartal deÄŸil, zehirler salarak uyuttuktan sonra avının kanını emen bir YARASA dır. Bundan ötürü, yabancıların telkinlerini bilim ve mantığın kantarlarına vurmadan, kı­ lı kırk yararcasına inceleyip yarar ve zararlarının tümünü açıklığa kavuÅŸturmadan benimsememek zorunludur. Böyle bir tutum, gavur deyiminde özleÅŸerek halk‘a yayılmış olan yabancı düşmanlığının (Xenophobia) zararlı ifratlarından korunmak için de gereklidir.

Türkiye Demir Potansiyelinin Ortaya Çıkarılmasında Jeofizik Alanda Yapılan Çalışmalar
DOI 34-46 Ahmet Acar

 Türkiye yeraltı zenginliklerinin meydana çıkarılmasında kendini ilgilendiren alanlarda daima yoÄŸun faaliyetler gösteren M.T.A. Enstitüsü plânlı devrede, bilhassa demir, bakır, fosfat kömür, jeotermik enerji, petrol mevzularında, jeoloji, Foto-Jeoloji, jeofizik, jeoÅŸimi ve sondajlarla étudier, tenor tayinleri, zenginleÅŸtirme etüdleri, rezerv tesbitleri hususlarında plânlı, detaylı hızlı çalışmalara girmiÅŸ bulunmaktadır. Memleketin demir potansiyelini ortaya koymak için jedfizik sahasında yapılmakta olan çeÅŸitli çalışmalar aÅŸağıda izah olunmaktadır.

Kapalı Kömür Madenciliğinde Teknolojik Gelişme
DOI 47-48 Dr. Erol İmre

Teknolojik gelişme, son on yıldır, özellikle kalkınmış ülkelerde, iktisadi kalkınmanın en önemli faktörü olmuştur. Muhtelif sanayi dallarındaki farkı teknolojik gelişme hızları günümüzde, sanayi yatırımlarının sektörler arası dağılımını optimize etmeye yarı- yan başlıca göstergedir. Sanayide marjinai yatırım artışları geniş ölçüde Kimya, Mekanik, Elektrik-Elektronik gibi, hızlı teknolojik gelişme olanağına sahip sanayilere yönelmektedir.

Yatırım Projeleri ve Belirsizlik
DOI 49-52 Dr. Turgut Var

Birçok yazarlar riziko ile belirsizlik arasında bir ayırım yaparlar.* Belli bir projenin sonuçları için bir olasılık dağılımı verilebiliyor ise o zaman rizikodan söz edilmektedir. Eğer, olasılık dağılımı verebilecek kadar elde yeterli bilgi yoksa o durumda belirsizlik söz konusudur. Buradaki amacımız için böyle bir ayırıma gidilmemiş ve riziko ile belirsizlik eş anlamda kullanılmıştır. Yalnız şurası hemen belirtilmelidir ki, olasılık dağılımlarının tahmin edilmesi çeşitli derecelerde yapılabilir. Bazı durumlarda olasılık dağılımı istatistiki yöntemler kullanmak suretiyle objektif olarak tahmin edilebilir. Örneğin, büyük, bir petrol şirketi geçmişteki tecrübelerine dayanarak belli bir alanda petrole rastlama ola siliğinin dağılımını tahmin edebilir. İstatistiki yöntemler kullanıldığında rizikonun objektif olasılık dağılımı ile ölçüldüğü söylenebilir.

Mal ve Can Emniyeti Hakkında Düşünce ve Temenniler
DOI 53-57 Osman Böke

Batı memleketlerinin hukuk ilkelerinin tatbikatında ÅŸahıslar bir eylemde bulunduÄŸu veya suç iÅŸledikleri zaman yasa karşısına, yargıcın huzuruna genellikle tutuksuz zanlı olarak çıkarılırlar. Devletin imkânları, gücü ve yasaları o ÅŸahsı suçsuz gibi kabul ederek hakikatlerin meydana çıkmasını ispata çalışır ve bu gibi iÅŸler o ellerde aksamadan yürütülür. Böylece çok titiz ve hassas davranılarak yürütülen yargı sonunda arzu edilen doÄŸru netice alı­ nır. DoÄŸu memleketlerinde ve bilhassa bizde ise fertler bir eylemde bulunduÄŸu veya suç iÅŸlediÄŸi takdirde zanlı ve sabıkalı ÅŸahıslar ekseriya tutuklu ve suçlu olarak yasanın kar­ şısına, yargıcın huzuruna çıkar ve bu ÅŸahıs kendi imkânları ve gücü ile suçsuzluÄŸunu ispat etmeye çalışır, bu ÅŸekilde böyle bir ya­ ÅŸantı düzeyi ekseri halde iniÅŸli, yokuÅŸlu olur. Neticede pek arzu edildiÄŸi gibi sonuçlanmaz.

Dinamitle Sondaj Kuyusunun GeliÅŸtirilmesi
DOI 58-61 İbrahim Aydın

Yerüstü sulaması olmayan memleketimizin bazı kesimlerinde son zamanlarda yeraltı suyundan faydalanılarak kuyular açılmakta, derin kuyu pompaları kurulmakta ve elektirik şebekeleri getirilmekte; netice olara kuru ziraattaki verimin 2-3 misli mahsul alınmaktadır.