Scientific Mining Journal

Scientific Mining Journal

Volume 11 - No 6 (November 1972)
Ana Nakliyat Organizasyonu
DOI 1-6 C. Birön

Bir ocağın nakliyatı ,insan vücudundaki dolanım sistem! İle mukayese edilebilir. Nasıl, kalp ve damarlar ve kan akımı vücudun en önemli fonksiyonu, hücrelerin yaşaması için en önemli görevi ifa ediyorlarsa, arabaların muntazam şekilde devri ve üretim yerlerine zamanında kâfi miktarda boş araba gelmesi de ayakların çalışması bakımından aynı de­ ğerdedir. Bir üretim yerine «boş» araba gelmediği takdirde, kısa zamanda, kömür ile dolar, kazı durur, tahkimat aksar ve kayıp olan zamanı telâfi etmek ekseriya mümkün olmaz.

Batı Almanya Kömür Endüstrisinde Mekanize Kazı Durumu ve verimin Artırılması Çalışmaları
DOI 7-12 H. Fauser

Batı Almanya ve diÄŸer Ortak Pazar Ülkelerinde, enerji ihtiyacı durmadan arttığı halde, kömür istihsali gittikçe gerilemektedir. Bunun baÅŸlıca sebebi tabiî gaz, petrol ve nükleer enerji kaynaklarının kö­ müre karşı olan amansız rekabetidir. Batı Almanya liberal ekonomiye sahip bir ülkedir ve bundan dolayı en ucuz enerjiyi kullanmak mecburiyetindedir. Kömürün ton - maliyeti, gerek yatakların özelliÄŸi, gerekse damarların derinde olması dolayısıyla hayli yüksek olmakta ve daha ucuz olarak ithal edilen enerji maddeleri İle rekabet edememektedir.

Kesici Yükleyici Kazı Makinaları
DOI 13-30 H. Fauser

İlk potkabaç makinesi bu asrın baÅŸlarında kullanılmaya baÅŸlamış ve böylece hem bedenî İşçilik azalmış, hem de kazı İçin kullanılmakta olan patlayıcı madde miktarında bir tasarruf temin edilmiÅŸtir. Potkabaç makinesinin ana prensibi ÅŸudur : Damar içine doÄŸru uzanan bir kol üzerinde hareket eden bir zincir ve bu zincire «belli bir düzene göre dizili» keskiler vardır. Zincirin dönmesi ve makinenin de ayak İçinde ilerlemesi ile damarda bir yarık açılmakta, yani potkabaç çekilmektedir. Bu yarık dolayısıyla damar içinde yeni serbest yüzeyler meydana gelmekte, bu da kazı ameliyesini kolaylaÅŸtırmaktadır. Kol adedinin İhtiyaca göre iki veya daha fazla olması da mümkündür. Åžekil 11-1 (a) da normal bir potkabaç makinesinin, II-2 (b) de de çift kollu bir makinenin ana yapı prensibi görülmektedir. Kazılan kömürün oluÄŸa yüklenmesi kürekle yapılır. Sonraları, bu yükleme İşi de potkabaç makinesi İle temin edilmek İstenmiÅŸ ve bu yöndeki çalışmalar giderek bugünkü kesicl-yükleyicilerln yapımı İle neticelenmiÅŸtir.

Lastik Bandlı Konveyörler
DOI 31-54 Åž. Eskikaya

Lastik Bandlı Konveyörler bugünkü modern madencilikte çok geniş uygulama alanı olan bir nakliye aracıdır. Sürekli nakliyata elverişli oluşları, yüksek kapasiteleri ve galeri profiline, meselâ bir demiryolu şebekesinden daha İyi intibak edebilmeleri, bu nakil aracına madencilikte önemli bir yer kazandırmıştır. Teknik şartların uygun olması halinde, yeraltında, bilhassa ayak galerilerinde ve desandrllerde kullanılırlar.

E.K.I. Kozlu Üretim Bölgesinde Troley Lokomotif Nakliyatı, Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Yolları
DOI 55-60 Y. Karahasan

E.K.I. Kozlu Bölgesi‘nde 14 Km^ lik bir alan içerisinde halen +20 katı dahil, 5 ayrı katta 5742 ton tuvenan kömür üretilmektedir. En derin üretim katı —425‘dir. Üretim deÄŸiÅŸik özellikteki 30 damardan yapılmaktadır. Tabakalar büyük ve küçük faylarla bölünmüş ve atılmıştır. Ayrıca ondülasyon ve kıvrımlarla damarların özelliÄŸi deÄŸiÅŸikliÄŸe uÄŸramıştır. Çalışma yerleri grizuludur. Ton başına metan miktarı .ortalama 30 m3 dür. Derinlerde bu miktar daha çok artmaktadır. Tabakaların kırıklı oluÅŸu, bakir sahalardaki metan gazının çalışma yerlerine ve nakliyat yollarına akışına sebep olmaktadır. Bu durum havalandırma problemlerini güçleÅŸtirmekte ve troley nakliyatını da sınırlandırmaktadır.

Modern Galeri Açma Makinaları
DOI 61-74 H. Fauser

Galeri açma makineleri son senelerde Batı Almanya‘da gittikçe artan bir önem kazanmıştır. Bu önem madencilikte olduÄŸu kadar inÅŸaat endüstrisinde de dikkati çekicidir. Büyük güçlü galeri açma makinelerine duyulan ihtiyaç, bilinen ve kullanılmakta olan galeri sürme metodları yerine, bu iÅŸi daha hızlı ve daha az masrafla yapmak arzusundan ileri gelmiÅŸtir. Böyle bir makine kullanıldığı zaman, bizzat makinenin temin ettiÄŸi avantajın yanısıra, «nakliyat, havalandırma, su..» gibi madencilik problemlerinde de bazı kolaylıklar saÄŸlanmakta, bu giderek, masraflarda ö- nemll bir tasarrufa imkân vermektedir. Ekonomik avantajların yanısıra, galerileri bir makine ile açmanın teknik bakımdan büyük faydalar saÄŸladığı durumlar da vardır. Meselâ derinliÄŸin az olduÄŸu patlayıcı madde kullanmanın mümkün olmadığı bir yerde tünel açma bahis konusu olduÄŸunda, bir galeri açma makinesinin önemi kendiliÄŸinden ortaya çıkmaktadır. Makine ile açılan galeri duvarlarının çok muntazam oluÅŸu da gene İhmal edllemiyecek avantajlardandır.

Hidrolik Nakliyat
DOI 75-102 Åž. Eskikaya

GiriÅŸ

Zamanımızın teknolojik sahadaki eleÅŸtiricilerinden birisi, hidrolik nakliyatı «hakkında çok kimsenin konuÅŸtuÄŸu, fakat bunlardan pek azının ortaya, iÅŸe yarar, tutarlı bir ÅŸey koyduÄŸu bir bahis» olarak nitelemektedir (1). Gerçekten de son 40 T 50 yıl içinde hidrolik nakliyat konusunda yoÄŸun bir çalışma yapılmıştır ve halen de yapılmaktadır.

Gerek teorik gerekse pratik sahadaki bu çalışmalara ait kütüphane raflarını dolduracak kadar çok olan uzunlu kısalı yayınlar gözden geçirildiÄŸinde, ortaya konan sonuçların konu ile yeni İlgilenen bir kimseyi, çoÄŸu defa, adeta bir lâbirent içine soktuÄŸu görülmektedir. Ayrıca, birbirinden müstakil bütün bu ciddi çalışmaların nihai neticesi de hep aynı olmuÅŸtur: «Burada izah edildiÄŸi ÅŸekilde kontrol altına alınmış ÅŸartlar ve prosedür İçinde, neticelerin şöyle şöyle olduÄŸu anlaşılmaktadır. Ancak emin olmak İçin daha fazla araÅŸtırmaya ihtiyaç vardır ve araÅŸtırmalar devam etmelidir.» vs.

Madenlerin Düşey Hidrolik Nakli
DOI 103-118 E. Arıoğlu

Katı maddelerin herhangi bir akışkanla nakli endüstrinin çeÅŸitli dallarında önemli bir yer kaplamaktadır. Bu prosesin maden mühendisliÄŸinde iki önemli uygulama sahası vardır. Uygulama sahası ÅŸunlardır : i — Cevherin, ocaktan cevher hazırlama tesislerine veya bir baÅŸka yere hidrolik olarak nakli. ii — Yeraltı maden iÅŸletmeciliÄŸinde açılan imalât boÅŸluklarının ramble malzemesi ile doldurma operasyonunda; malzemenin boru içinde hidrolik olarak imalât boÅŸluÄŸuna kadar nakli. GeniÅŸ uygulama sahası olan hidrolik naklin, Maden MühendisliÄŸi ile en yakın iliÅŸkisi hidrolik ramble çalışmalarıdır. Hidrolik kazının uygulama sahasının artması neticesinde kömürün düşey olarak yeraltından, yeryüzüne hidrolik nakli, Maden Mü­ hendisliÄŸinde büyük bir önem kazanmıştır. Yeryüzünde kullanılan hidrolik nakil, çeÅŸitli mü­ hendislik disiplinlerinin (hidrolik, makina, maden, kimya) meÅŸgul olduÄŸu çalışma sahasıdır. TebliÄŸinde; cevherlerin yeraltından yeryüzüne hidrolik olarak yapılan naklinin, teorisi, tatbikatı ve ve neticeleri ile İlgili önemli hususlar anlatılacaktır.

Garp Linyitleri İşletmesinde Bant Nakliyatı ve Karşılaşılan Müşküller
DOI 119-125 A. Tümay

Memleketimizin gün geçtikçe artan nüfusu ve yapılan sınaî hamleler, gerek halkın ve gerekse sanayinin yakıt ihtiyacını da arttırmaktadır. Bunun yanında ormanlarımızın korunması ve doÄŸal gübrenin tarım alanında kullanılması yolunda Devlet Plânlama TeÅŸkilâtının öngördüğü tedbirlerin uygulanması neticesi olarak, kömüre olan talep çok artmıştır. Kö­ mür üretiminin arttırılması, ormanlarımızın korunmasını ve gübrenin tarım alanına aktarılmasını temin ettiÄŸi gibi, istihdam edilecek insan gücünün artması ve hammadde sarfiyatının çoÄŸalması İle, memleket kalkınmasında olumlu bir etki yapmaktadır.