Scientific Mining Journal

Scientific Mining Journal

Volume 18 - No 4 (December 1979)
Arakatlı Göçertme Yönteminin Uygulanmasında Etken Parametreler
DOI 3-8 M. Uğur Özbay

 Ã–ZET

Arakatk göçerime yönteminin önemi, hammadde sorununun, dusfik tenörm veya az rezervli yatakların isletilmesini gerektirmesi ve mekanizasyonon geliÅŸmesi ile hergün biraz daha artmaktadır. Yöntemin mekaniÄŸinin tam olarak anlaşılması ve geliÅŸtirilebilmesi amacıyla çahgmelar devam etmektedir. Bu makalede arakatlı göçerime yöntemi tanıtılmaya çalışılarak, uygulanmasında etken olabilecek göçebittrHk, isletme parametreleri ve stres dağılımı gibi faktörler ÅŸimdiye kadar yayınlanmış kitap ve makalelerden derlenerek sunulmuÅŸtur.

ABSTRACT

The importance of the Sublevel Caving Mining Method increases With tile increasing demand for raw material and improving mechanization systems. Today many studies are still carried out to improve and to understand the mechanics of the method. In tins paper, CavabUity, Operational Parameters, and stress state are discussed by the heh> of already existing books and papers.

Sülfürlü Cevherlerin Hidrometalurjik Yöntemlerle Değerlendirilmeleri
DOI 9-20 Dr. Mehmet CambazoÄŸlu

ÖZET

Metal içeriÄŸi oltirak Türkiye 1967‘de 900 bin ton bakır rezervi ile dünya rezervinin % O.SS‘ine sahipti. Teni yatakların bulunmasıyla metalik rezerv 3375 bin tana ulaÅŸmıştır (MTA 1976). Bu deÄŸerin 2678 bin tonu ortalama bakır tenoru % 1.70 olan yataklarda, 683 bin tonu ise ortalama bakır tenoru % 0,26 olan yataklarda, bulunmaktadır. Meta! üretiminin önemli boyutlara ulaÅŸtığı günümüzde yüksek tenörltt iÅŸletilebilir cevherler azalmaktadır. Gereksinme düşük tenörlü cevherler ve özellikle «engurfestir- »13 problemi olan sttliürlü cevherlerin deÄŸerlendirilmesi ile karşılanacaktır. Bu nedenle son yıllarda bilimsel ve teknolojik arastu-malar yoÄŸunlaÅŸmıştır. Bu yarada ünee sutfurlu kompleks cevherlerin jeolojik oluÅŸumları ve zenginleÅŸtirme yöntemleri tartışılmış ve cağımızda hızlı geliÅŸmelerin içinde olan hidrometalurjinm Ã¶nemi vurgulanmaya çalışılmıştır. Ayrıca, sülfüriü cevherlerin, özellikle bu cevherlerden bakn-ın ana minerali olması ve gfie çözünürlüğü nedeniyle kalfcopiritin, çözünme mekamKmalan ile proses aÅŸamasına kadar geliÅŸtirilmiÅŸ hidrometalurjik uygulamaların bir görünümü verilmiÅŸtir.

RESUME

En 1967, la Turquie possédait, comme reserve metfllique, 900 M.T. (mille tonne) de cuivre qui correspondait à 0.S5 % de cuivre de reserve mondial. Après avoir découvert les nouveaux gisements, ceci a augemente à 3375 M.T; 2678 M.T se trouve dans les gisements ayant un teneur de 1.70 % et le reste ayant un teneur de 0.26 % de cuivre en moyen (M.T.A. 1976). Actuellement, la production de cuivre augemente plus en plus pareontre, les gisements en gramT teneur décroît. H parait que, dans l‘avenir, la production sera réalisée apartir de fexplotation des gisements en faible teneur et aussi des mimais sulfurés complexes dont leurs valorisations présentent les difficultés. C‘est pourquoi lès recherches fondamentales eé technologiques se poursuivent dans on grand importence. Dans cette article, d‘abord le gitéïogie et les procédés de valorisation des mmrais sutturés complexes ont été discutés dans un but de montrer Hmportence de hydrométaBurgie étant en evolution actuellement. Après on définit premièrement, les mécanismes de dissolution des sulfures, particulièrement la chakopyrite car ce minéral oui est la phase cuprifère majeur des minrais et aussi réfractaire & la dissolution, et deuxièmement İes applications byrométaHurgiques développés jusofau state du procédé.

Hidrometalurjide Yeni GeliÅŸmeler
DOI 21-38 Prof. Fethi Habashi, Çeviren : Dr. Mehmet Cambazoğlu

 Ã–ZET

Geçen 5 sene içerisinde hidrometalurjideki geliÅŸme ve araÅŸtırmaların bir görünümü verilmektedir. Çinko, uranyum, kalay, nikel, cıva, altın ve bakır mineralleri için yeni hidrometalurjik proseslere yer verilmiÅŸ olup ayrıca boksit dışı kaynaklardan alumina üretimi, İlmenitten yapay rutil üretimi, deniz diplerindeki manganez yumrularının deÄŸerlendirilmesi, kömürden kükürt bileÅŸiklerinin arındırılması ve yüzey sularından minerallerin elde edilmesi de tartışılmıştır.

Derin Özdirenç Yöntemlerinde Değerlendirme Boşlukları : Çekme - İtme Etkisi
DOI 39-51 Dr. Ahmet Ercan

 Ã–ZET:

Çok katmalı derin görünür özdirenc grilerinin çakıştırma ya da bilgisayarlarla parcak deÄŸerlendirutaesmde, alt batmanların eÄŸri kanatlarım özdirenclerinin kücnklfik ya da b&yUkKk&me göre aÅŸağı çekmesi ya da yakan itmesi katman özdirenclermin olduklarından ayrı bakınmasına neden olar. p,(r) özdirenc eÄŸri kanatlarının eÄŸimi Pi+,/p, oranının bir deÄŸiÅŸkeni olmasına karşın, bu eÄŸimle ht kahnlıgı arasmda bir ifiÅŸki yoktur, hj kalmlığmı etkileyen temel öğe pi özdiretteidİr. Bu nedenle bir önceki katmalım yandgıb. özdb-enci aym katmanm kahnlığmut da okluÄŸundan kttcuk ya da büyük bulunmasına neden olur. ÃœÃ§ katmanlı ortamlar fera Ebert esdegerUk ilkesi ht, b, ve f>s nia çekme ‘itme etkisinden arınmasına yardımcı olsada, p$ yanılgılı deÄŸerler alabilir. Çok katman eÄŸrilerinin deierlendiribneatade çekme-itine etkisinden arınmasının tek çaresi eÄŸrilerin parçalı değıL tam catagfanlmagıdır.

ABSTRACT

Resistivity distribution in layered structures and tbieknesses manipulate the slopes and the lengths of the Hanks on tile earth‘s response - function (Le., apparent resistivity curve). Although* the slope and the length of each flank is printarily controlled by the p , ( /p, » t i e and the thickness h together they are under considerable influence of the underlaying layer (sVs resstivity(ies) if the h thickness is about two times smaller than the thickness of the following layer, h , f. In this respect, if h , is small enough and pi+l < Pi + 2 , then the slope increases counterclockwise and* therefore this results with overdeterminatlon of p f . Otherwise, It p > P | + a »then tile slope decreases clockwise which causes an underdetermination for p -. The first of these conditions is named as the push and the second is called as the poll effect, in the resistivity interpretations (D.C. or A.C.). The determination of the överiyim; layer‘s thickness h is independent of the p t /p ‘s slope however changes enormously in case if pi is determined in some equivalence range. So that all interpretation techniques these of which utilize the eurve matching principle bears the pull and push effect and therefore the error accumulates through the interpretation beginning from surface layers ti> the substratum.

Althoung İn a three - layered earth case such an effect is reduced and hJf hj, p2 are calculated satiafactoraly by using the Ebert equivalence techmgue, reliance is not in an acceptable range for a multilayered media. However, the trudy solution is still available if a complete (not partial) match to the field eurve is succeeded.