ÖZETÂ
Minerallerin bakteriyel liçi, sülfürlü cevherlerinin iÅŸlenmesinde basit, etkili ve çevresel açıdan uyumlu bir teknolojidir. Bu yöntem, bakır, altın ve uranyumun kazanımı için endüstriyel ölçekte son 25 yıldan bu yana baÅŸarıyla uygulanmaktadır. Bakteriyel liç prosesinin ekonomikliÄŸi ve etkinliÄŸi büyük ölçüde bakterilerin aktivitesine, cevherin mineralojik ve kimyasal bileÅŸimine baÄŸlıdır. Bakteriyel liç, özellikle Acidithiobacillus ferrooxidans, Leptospirillum ferrooxidans ve Acidithiobacillus thiooxidans türü bakterilerin faaliyetlerine dayanmaktadır. Bu tür bakteriler, liç ortamında gerçekleÅŸen bir seri biyolojik ve kimyasal oksitleme tepkimeleri ile metal bileÅŸiklerini suda çözünen metal sülfatlara dönüştürmektedirler. Bu bakterilerin asidik maden sularından izole edilmesinden bu yana, liç sistemlerinde sülfürlü minerallerin oksitlenmesi/liçi ile ilgili olarak iki çözünme mekanizması (doÄŸrudan ve dolaylı bakteriyel liç mekanizması) tartışılmaktadır. Sülfürlü cevherlerin bakteriyel liç mekanizmalarının tam olarak anlaşılması, bakteriyel liç tesislerinin tasarımını ve iÅŸletilmesini önemli ÅŸekilde geliÅŸtirmektedir. Bu makalede, metallerin kazanımında farklı tipteki liç mekanizmalarının önemi ve uygulama hususları özellikle bakır, kurÅŸun, çinko ve nikel mineralleri için incelenmiÅŸtir.Â
Anahtar Sözcükler: Bakteriyel Liç, Sülfürlü Cevherler, Biyoteknoloji.Â
ABSTRACTÂ
Bacterial leaching of minerals is a simple, effective and environmental by benign technology in the treatment of sulphidic ores. This method has been successfully applied for the recovery of copper, gold and uranium in commercial scale for the past 25 years. Efficiency and cost-effectiveness of the bacterial leaching process depend mainly on the activity of bacteria and mineralogical and chemical composition of the ores. Bacterial leaching is based on the activity of mesophilic iron- and/or sulphuroxidizing bacteria, notably Acidithiobacillus ferrooxidans, Acidithiobacillus thiooxidans and Leptospirillum ferrooxidans. These bacteria oxidize metal compounds to water soluble metal sulphates by a series of biological and chemical oxidation reactions occurring in leaching medium. After the isolation of above bacteria from acidic mine drainage waters, two oxidation mechanisms (direct and indirect bacterial leaching) have been discussed as related to oxidation/leaching of sulphidic ores in leaching systems. Fully understanding the bacterial leaching mechanisms of sulphidic ores improves the design and operation of bacterial leaching plants. In this article, the importance of various leaching mechanisms employed for metal recovery and their application aspects are critically reviewed with emphasis on copper, lead, zinc and nickel minerals.Â
Keywords: Bacterial Leaching, Sulphidic Ores, Biotechnology