CONTACT US TÜRKÇE
Scientific Mining Journal

Scientific Mining Journal

Volume 46 - No 1 (March 2007)
Next Volumes
Accepted Articles in Press Download the Last Issue e-Journal
Kalite Maliyet Modelleri ve Mermer Fabrikaları İçin Bir Uygulama - Quality Cost Models and An Application for Marble Factories
DOI 3-14 Özgür Akkoyun, Hüseyin Ankara
View as pdf

ÖZET

Bu çalışmada, kalite ve iliÅŸkili terimler ile kalite maliyet modelleri hakkında bilgi sunulduktan sonra en çok kullanılan kalite maliyet modellerinden birisi olan PAF modelinin mermer üretim sistemleri için uygulaması gerçekleÅŸtirilmiÅŸtir. Kalite kontrol yaklaşımı; kesin tanımlamalar, standartlar, ölçme ve kontrol yöntemlerini içermektedir, buna karşın madencilik ve iliÅŸkili olan sanayi dallarında kalite ile ilgilisi olan özelliklerden birçoÄŸu kontrol edilemez ya da ölçülemez doÄŸal ve jeolojik koÅŸullar altında ve milyonlarca yıl önce meydana gelmiÅŸtir. Bu zorluklardan dolayı kalite maliyet modelleri uygulamalarına madencilik alanında az rastlanmaktadır. Bu çalışmada bir model geliÅŸtirilerek klasik muhasebe sistemleri tarafından kontrol edilemeyen kalite maliyetleri tespit edilip sınıflandırılmış ve muhasebe sistemlerinin kontrol edebilmesi için alt hesap adları önerilmiÅŸtir. Sonuçta önleme maliyetlerinin ürüne baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸmediÄŸi, deÄŸerlendirme ve özellikle de baÅŸarısızlık maliyetlerinin ise deÄŸiÅŸtiÄŸi gözlenmiÅŸtir. Ayrıca iki farklı doÄŸal taÅŸ türü için kalite maliyetlerinin toplam maliyetler içindeki payı ürün tipine baÄŸlı olarak %3-10 aralığında bulunmuÅŸtur.

 

Anahtar Sözcükler: Kalite, Kalite Maliyet Modelleri, PAF Modeli, Mermer Fabrikaları, Kalite Maliyet Muhasebesi

 

ABSTRACT

In this study, after giving brief information about quality related terms and quality cost models, an application of PAF model, which is one of the well known quality cost models, into marble production systems is realised. Quality concept includes definitions, standards, measurement and control methods, but in the mining and related industries most of properties associated with quality depend on uncontrolled and immeasurable natural and geological conditions occurred million years ago.  Because of these troubles, it is too difficult to apply quality cost models into mining industry and in literature have not been practised into marble industry yet. In this study quality costs that cannot be  controlled by traditional accounting system are revealed, classified and sub-account titles for accounting system to control them are suggested. Finally, it is found out that preventing costs do not change with types of products but appraisal and especially failure costs change with types of products. In addition that total quality costs are about 3-11 % of total production costs vary depend on product types for two different stone types.

 

Keywords: Quality, Quality Cost Models, PAF Model, Marble Plants, Quality Cost Accounting

 

Kütahya Bölgesi Linyitlerinin Kendiliğinden Yanmaya Yatkınlıklarının Araştırılması - Investigation of the Self-burning Phenomena of Kütahya Region Lignites
DOI 15-23 Özer Ören, Cem Şensöğüt
View as pdf

ÖZET

KendiliÄŸinden yanma olayı, yıllardır kömür madenciliÄŸinin maruz kaldığı en büyük sorunlardan birisi olarak gösterilmektedir. Kömür stoklarında, yeraltında, açık ocaklarda ve hatta apartman dairelerinde bile gerçekleÅŸebilen bu olay; üretim, makine ve donanım kayıplarının yaÅŸanmasına ve en önemlisi ciddi yaralanma ve ölümlere neden olabilmektedir. KendiliÄŸinden yanma olayı, zamanında gerekli önlemlerin alınması ile en aza indirilebilir. Bu önlemlerin en başında ise; kömürlerin kendiliÄŸinden yanmaya yatkınlıklarının belirlenmesi, buna göre bir sınıflama yapılması ve kömürün kendiliÄŸinden yanmaya yatkınlığına göre iÅŸletme ÅŸartlarının ayarlanması gelmektedir. Yapılan bu çalışma ile daha önce kendiliÄŸinden yanma konusunda incelenmemiÅŸ olan Seyitömer ve DeÄŸirmisaz linyitlerinin kendiliÄŸinden yanma karakteristikleri belirlenerek ileride bu bölgelerde oluÅŸabilecek ocak yangınları üzerinde durulacaktır. Bu iki bölgeye ek olarak Garp Linyitleri Ä°ÅŸletmesinin hem açık hem de yeraltı ocaklarından alınan numuneler üzerinde kendiliÄŸinden yanma deneyleri yapılarak, Kütahya bölgesi kömürlerinin kendiliÄŸinden yanmaya olan yatkınlığı tespit edilmiÅŸtir. KendiliÄŸinden yanmaya yatkınlığın araÅŸtırılmasında kesiÅŸim noktası yöntemi kullanılmış, kömürler bu yöntemin gerektirdiÄŸi boyut dağılımına indirilmiÅŸ ve her kömür örneÄŸinin kimyasal analizleri yapılmıştır. Toplam olarak 33 adet kesiÅŸim noktası deneyi gerçekleÅŸtirilmiÅŸtir. Deney sonuçlarına göre; Seyitömer Linyit Ä°ÅŸletmeleri`ne ait kömür örnekleri kendiliÄŸinden yanma açısından "orta risk" grubunda yer alırken, Garp Linyitleri Ä°ÅŸletmesi "yüksek risk" ve DeÄŸirmisaz Linyit Ä°ÅŸletmesi`ne ait kömürlerin ise "orta risk" e sahip kömürler arasında olduÄŸu tespit edilmiÅŸtir. 

Anahtar sözcükler: Kendiliğinden Yanma, Kömür Oksidasyonu, Kesişim Noktası Yöntemi, Yatkınlık İndeksi

ABSTRACT

Spontaneous combustion of coals has been pointed out as one of the most critical problems encountered in coal mining for years. This event occurring in underground and open pits as well as in the coal – hole of the apartments can cause severe fatalities together with loss of reserves and equipments. Spontaneous combustion phenomenon can be reduced to a minimum degree by taking necessary precautions in time. In order to carry out this important task, at first the susceptibility of coals to spontaneous combustion should be determined and then colliery working conditions should be arranged according to these findings. In this work, the spontaneous combustion liability of the coals taken from Western, Seyitömer and DeÄŸirmisaz Lignite Corporations have been identified. The spontaneous combustion profiles of the coals from Kütahya Region have been ascertained in general.  Throughout the present work, the crossing point method has been utilized. A total of 33 laboratory tests have been carried out. According to test results, the coal samples taken from Seyitömer have "medium to high" risk for spontaneous combustion while the coals from Western Lignite Corporation have shown "high" risk and the coals from DeÄŸirmisaz Corporation have "medium" risk.

Key words: Spontaneous Combustion, Oxidation of Coal, Crossing Point Method, Liability Ä°ndex

Tunçbilek Bölgesi Kömür Madenciliğinde Uygulanan İşletme Yöntemlerinin verimlilik Analizi- Efficiency Analysis of Business Methods Applied in Coal Mining of Tunçbilek Region
DOI 25-32 Mehmet Uygun, YaÅŸar Kasap, Adnan Konuk
View as pdf

ÖZET

Bu çalışmada, kömür madenciliğinde uygulanan üretim yöntemlerinin verimliliğinin karşılaştırılması amacıyla toplam faktör verimliliği yöntemi kullanılmıştır. Öncelikle, Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumuna bağlı GLİ yeraltı ve yerüstü (açıkocak) işletmelerinin üretim faktör verileri kullanılarak toplam faktör verimlilik oranları hesaplanmıştır. Daha sonra, toplam faktör verimlilik oranlarının istatistiksel analizi yapılmış ve genel olarak GLİ`de açıkocak işletmeciliğinin daha verimli olduğu belirlenmiştir. Ancak, GLİ ruhsat alanındaki kömür rezervlerinin %80`inin yeraltı işletmeciliğine uygun olduğu dikkate alındığında, yeraltı işletmeciliğinde toplam faktör verimliliğini arttırmak için üretim faktörleri bazında bazı düzenlemelerin yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Sözcükler: Toplam Faktör Verimliliği, Kömür, Enerji

ABSTRACT

In this study, total factor productivity method is used to compare productivity of different extraction methods applied in coal mining. Firstly, total factor productivity ratios are calculated by using the production factor data for in underground and opencast mining at GLI, a subsidiary of TKI. Then statistical analysis of total factor ratios productivity revealed that opencast mining is generally more productive in GLI. However, concerning that the 80 per cent of coal reserves in the license area of GLI is suitable to only underground mining, some regulations must be made over the production factors to increase the total factor productivity.

Keywords: Total Factor Productivity, Coal, Energy

Dikey Pinli Karıştırmalı Değirmende Armutçuk Kömürünün Kuru Öğütülmesi ve Bilya Boyutunun Ürün İnceliğine Etkisi - Effect of dry milling of the pine carcass with vertical pinhole mixer on the product quality of the bore size
DOI 34-41 Hasan Hacıfazlıoğlu, C.Cengiz Pilevneli, İhsan Toroğlu
View as pdf

Özet

Bu çalışmada, ortalama tane boyutu 1mm olan Armutçuk kömürünün laboratuvar ölçekli dikey pinli bir karıştırmalı deÄŸirmende kuru olarak öğütülmesi araÅŸtırılmıştır. Öğütücü ortam olarak 4 farklı çapta (6.5, 5.5, 4.5, 3.5 mm) granüle çelik bilyalar kullanılmış ve deÄŸiÅŸik sürelerde (2.5, 5, 10, 20, 40, 60, 120, 240 saniye) öğütmeler yapılmıştır. Daha sonra bilya boyutunun ve öğütme süresinin ürün inceliÄŸi üzerine etkisi incelenmiÅŸtir. Çapları 6.5, 5.5, 4.5 ve 3.5 mm olan bilyalarla 60 saniye öğütme sonucunda elde edilen ürünerin d50 boyutları sırasıyla 19, 18, 16 ve 11 µm bulunmuÅŸtur. Öğütme süresi 60 saniyenin üzerine çıkarıldığı zaman öğütme verimi dramatik ÅŸekilde azalmış ve özellikle 120 saniyeden sonra tanelerin neredeyse hiç öğütülmediÄŸi görülmüştür.

Anahtar Sözcükler: Karıştırmalı Değirmen, Bilya, Kömür, Öğütme

Abstract

In this study, dry grinding of Armutçuk coal (d50 ~ 1 mm) were investigated in a laboratory scale pin-type vertical stirred mill. Grinding expriments were carried out with various diameter steel beads (6.5, 5.5, 4.5, 3.5 mm) at various grinding times (2.5, 5, 10, 20, 40, 60, 120, 240 s). Then, the results were plotted to see the effect of grinding time and bead size on the product fineness. The results showed that the products` median size (d50) became finer (19, 18, 16, 11 µm) as the media sizes decreases (6.5, 5.5, 4.5 ve 3.5 mm) in 60 s grinding time. The efficiency of the stirred mill reduced dramatically after the 60 s grinding time and the fine particles were hardly ground after the 120 s grinding time.

Keywords: Stirred Mill, Bead, Coal, Grinding